5 sene önce
5 sene önce

Yavuz Sultan Selim Kimdir?

YAVUZ SULTAN SELİM KİMDİR?

1. SELİM HAKKINDA GENEL BİLGİLER

1. Selim veya Yavuz Sultan Selim dokuzuncu Osmanlı Padişahı ve 88. İslam halifesidir. Babası 2. Beyazıt Annesi Dulkadiroğulları beyliğinden Gülbahar hatundur. Tahtı devraldıktan sonra 8 yıl gibi kısa bir sürede topraklarını 2.5 kat büyütmüştür. Hükümdarlığı zamanında Anadolu da birlik sağlanmış halifelik Abbasilerden Osmanlılara geçmiştir. Bu dönemin iki önemli ticaret yolu olan ipek ve baharat yollarını ele geçiren Osmanlı devleti bu sayede doğu Ticaret yollarını tamamen kontrolü altına almış oldu.

Selim tahta babası 2. Beyazıt’a darbe yaparak çıkmıştır. Tahta çıkmadan önce Trabzon da görev yapmıştır. Yavuz Sultan Selime kızını vermiş olan Kırım Hanı ona askeri destek sağlayarak tahta geçmesine yardım etmiştir.

Çok bilinen küpeli ve pala bıyıklı resim aslında ona ait olmadığı söylenir. Çünkü sultan Selim süs ve ihtişamdan hoşlanmayan biriydi. Her öğün yemekte tek çeşit yemek yer ve tahta kaşıklar kullanırdı. Gösterişten hoşlanmaz devlet malını israf etmezdi.

Babasından aldığı hazineyi ağzına kadar doldurmuştur. Hazinenin kapısını mühürledikten sonra şöyle vasiyet etmiştir;  “Benim altınla doldurduğum hazineyi torunlarımdan kim doldurabilirse kendi mührüyle mühürlesin aksi halde hazine benim mührüm ile mühürlesin” Bu vasiyet tutularak gelen padişahların hiçbiri hazineyi daha fazla dolduramadığından hazinenin kapısı daima Yavuz’un mührü ile mühürlenmiştir.

1512 de padişah olan Yavuz Sultan Selim 8 yıl hüküm sürmüş ve Eylül 1520 de Aslanpençesi denilen bir çıban yüzünden henüz 50 yaşındayken vefat etmiştir.

PADİŞAHLIK ÖNCESİ

Sert mizacından dolayı Yavuz ve şehzadeliğinden beri Selim şah olarak anılan Yavuz Sultan Selim Eylül 1470 tarihinde Amasya da dünyaya gelmiştir. Sert mizacına rağmen çok sevecen ve uyumluydu.Şehzadelerin küçük yaşlarda devlet yönetme becerisi kazanması amacıyla gönderme geleneğiyle 1481 yılında Trabzon’a vali olarak atandı ve yaklaşık 29 sene 1510 ‘a kadar valilik yapmıştır. Valiliği süresince devlet işlerinin yanı sıra ilimle de uğraşmıştır. Türkçe ve Farsçayı iyi seviyede konuşabiliyordu.

I. Selim Valiliği döneminde Türkmenleri kendi himayesi altına almak için devlet yönetiminden izin almaksızın Gürcüler üzerine seferler yapmış ve bu seferlerin en önemlisi olan Kütahya seferinde Kars, Erzurum, Artvin illerini fethederek Osmanlı topraklarına katmıştır. Babası 2. Beyazıt Savaş yanlısı bir padişah değildi. Bu sebeple onun bu askeri başarıları yıllardır cenge hasret kalan yeniçeriler üzerinde etkili olmuş ve sonraki dönemlerde babası ve kardeşleriyle olan taht mücadelesinde şehzade Selimin padişahlığını desteklemişlerdir.

PADİŞAHLIĞI

Şehzade Selim 42 yaşındayken babası 2. Beyazıt’ın talimatıyla 1512 de tahta geçmiştir. Tahta geçmesi olaylı olmuştur. Babasının aslında çok da istemeyerek tahtı oğluna mecburen bıraktığı bilinmektedir. Gerek 2. Beyazıt gerekse devlet erkanı 3 şehzade arasından Şehzade Ahmet’in tahta çıkmasını desteklemekteydiler. Ancak Selim yaptığı hamleler ve yeniçerilerin de desteğiyle tahta oturmayı başarmıştır.

Selim tahta çıktığında Osmanlı imparatorluğu çok rahat bir durumda değildi. Bu bunalımlı dönemin en büyük nedeni doğudaki Safevi devletiydi. Şah İsmail‘in hükümdarı olduğu Şii bir Türk devleti olan Safevi devleti gittikçe dahada güçlenmekteydi. Anadolu’daki Osmanlı egemenliğini güçlendirmek ve doğudaki bütün İslam devletlerini kendi çatısı altında birleştirmek isteyen Yavuz Sultan Selim tahta geçer geçmez bu doğrultuda hazırlıklar yapmaya başladı.

Tarih iki Türk devletini karşı karşıya getirmişti. Ancak bir cihan imparatorluğu olan Osmanlı devletinin doğu hakimiyetini kurmadan batıya açılması mümkün değildi. Böylelikle iki ordu arasında 1514 yılında Çaldıran savaşı olmuştur. Şah İsmail’in ordusu Çaldıranda bozguna uğradı.İran üzerine yürümeye hazırlanırken Çaldıran savaşından yaralı olarak kurtulan Şah İsmail’in Osmanlıya karşı Memlüklülerle ittifak yapması üzerine Halep’e yönelen Selim 1516 da Mercidabık’da Memluk ordusunu yenerek bugünkü Suriye, Ürdün, Filistin, Lübnan’ı topraklarına katmıştır. Yavuz bu zaferden sonrada İstanbul’a dönmeden Mısır’a devam etmiştir.  Sina çölünü ordusuyla birlikte zorda olsa üstün teknik bilgisiyle yürüyerek geçti ve Mısır’a girdi. 22 ocak 1517’de Ridaniye savaşıyla Memluk ordusunu bir kez daha yenerek Abbasi halifeliğine son verdi. 29 ay gibi kısa bir sürede Çaldıran, Mercidabık, Ridaniye gibi tahtından binlerce km uzakta yaptığı üç ölüm kalım savaşından başarıyla çıkmış böylelikle topraklarını 3 kat genişletmekle kalmayıp halifelik’ de Abbasi soyundan Osmanlı soyuna geçmişti.

Yavuz Sultan Selim nerede ve nasıl öldü?

Yavuz Sultan Selim batı üzerine sefere hazırlanırken 22 Eylül 1520 de aslanpençesi denilen bir çıban yüzünden henüz 50 yaşında vefat etmiştir. Ölmeden önce en yakın dostu olan Hasan Canın “Şimdi Allah’la olma zamanıdır sultanım” sözü üzerine “Bre Hasan Can sen bunca zaman bizi kimle bilirdin” diye cevap vermiştir.

 

 

 

Paylaşın