Bu yazımızda Yaşar Kemal kimdir? Yaşar Kemal eserleri? Yaşar Kemal nereli? Gibi sorulara yanıt bulacağız. Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ilk Türk olarak da bilinen Yaşar Kemal, bir tek ülkemizde değil dünya çapında tanınan bir yazardır. Eserleri birçok farklı dile çevrilmiş, Fransa, Almanya gibi ülkelerden çeşitli ödüller kazanmıştır. Sanatının yanı sıra sosyalizm yanlısı olmasıyla da dikkat çekmiş, hayatının sonuna kadar emekçi sınıfının yanında yer alacağını belirtmiştir.
6 Ekim 1923 tarihinde (nüfus kaydında 1926 olarak gözükmektedir) Osmaniye’nin Hemite (o dönemdeki adı Gökçeli veya Göğceli) köyünde dünyaya gelmiştir. Doğum adı Kemal Sadık Gökçeli‘dir.
Yaşar Kemal’in çocukluğu
Kürt bir ailenin çocuğu olan Yaşar Kemal, evde Kürtçe dışarıda ise Türkçe konuşurdu. Tek gözündeki görme kaybının nedeni ise 3.5 yaşındayken başına gelen bir kazaydı. 4,5 yaşındayken babasının bıçaklanarak öldürülmesine şahit olan Yaşar Kemal, bu nedenle 12 yaşına kadar düzgün konuşamadı. Yaşar Kemal’in annesi Nigar Hanım, kocası vefat ettikten sonra kocasının kardeşi olan Tahir Efendi ile evlendi. Yaşar Kemal, 9 yaşına geldiğinde Adana’da bir köy okuluna başladı. Sadece 3 ay gibi kısa bir sürede okuma yazmayı öğrendi. Ortaokulda ise yatılı okuma hakkı kazandı. Fakat devamsızlık sınırını epey aştığı için yatılılık şansını kaybetti. Son sınıfa geldiğinde ise tasdikname ile okuldan ayrıldı ve çeşitli işlerde çalışmaya başladı.
Irgatlı, memurluk, katiplik, vekil öğretmenliği gibi işlerde çalıştı
Yaşar Kemal ırgatlık, memurluk, katiplik, vekil öğretmenlik gibi işlerde çalıştı. Sanata olan merakı ise küçük yaşlarda başladı. Yaşar Kemal, çalışmalarına ilk olarak şiirle başladı. İlkokul çağında aşıklarla atıştı, henüz küçük bir çocukken ne kadar yetenekli olduğunu bütün köye gösterdi. Saz çalmaya da meraklı olmasına karşın, annesinin engellemeleri yüzünden bunu başaramadı. Çünkü Nigar Hanım, tek oğlunun aşık olup diyar diyar gezmesinden, bu nedenle de onu kaybetmekten korkuyordu.
1940 – 1941 yıllarında Çukurova ve Torosların ağıtlarını derleyen Yaşar Kemal, böylelikle ilk kitabını okuyuculara sundu. Ayrıca 1940’larda tanıştığı Arif Dino, onun gelişimine büyük katkı sağladı. Zaten tanıştıktan sonra Dino ile olan dostluğu yıllar boyunca sürdü. Kaldı ki kendisi de sanat ve sosyalizm hakkında konuştuğu Dino’dan bir hayli etkilendiğini belirtmiştir. Buna ek olarak, kullandığı dil konusunda da Karacaoğlan’ı örnek aldığını söylemiştir. Balzac, Gogol, Dostoyevski, Köroğlu gibi isimlerden de etkilendiğini belirtmiştir.
Komunizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklandı
Yaşar Kemal, 1944 yılında ilk öyküsü olan Pis Hikaye’yi okuyuculara sundu. Kemal Sadık Göğceli adıyla da çeşitli yerlerde yazdı. Yaşar Kemal adını ise Cumhuriyet gazetesi döneminde kullanmaya başladı. Yazar, 1947 yılında İnce Memed’i yazmaya başladı.
Kitabına uzunca bir süre ara vererek ancak 1955’te yayımladı. Bu eseri sayesinde Varlık Roman Armağanı’nı kazandı. Daha sonra yaptığı bir söyleşi sırasında, kitabı yazma nedeninin dağda vurulan amcasının oğlu olduğunu söylemiştir. Yazar, 1950 yılında komunizm propagandası yaptığı gerekçesiyle tutuklandı. 1 yılı Kozan Cezaevi’nde geçirdikten sonra serbest bırakıldı.
Cezaevinden çıktıktan sonra İstanbul’a giden Yaşar Kemal, Bebek adlı hikayesini Nadir Nadi’ye gösterdi. Daha sonra Nadir Nadi tarafından işe alındı. Yaşar Kemal, 1951 – 1963 yılları arasında fıkra ve röportaj yazarı olarak çalıştı. 1952 yılında ilk öykü kitabı Sarı Sıcak’ı yayımladı.
Öykü, Yaşar Kemal’in dünyada ilk kez yayımlanan eseri niteliğini de aldı. Aynı yıl ileride eşi olacak Thilda Serrero ile tanıştı. İngilizce ve İspanyolca bilen Thilda Serrero, Yaşar Kemal’in eserlerinin çevrilmesine de yurt dışında yayımlanmasına da yardımcı oldu.
Yaşar Kemal, 1952 yılında Thilda Serrero ile evlendi. Thilda Serrero 2001 yılında vefat etti. İkinci evliliğini ise 2002 yılında Ayşe Semiha Baban ile yaptı.
Yaşar Kemal, 1961’den sonra kurulan Türkiye İşçi Partisi’ne katıldı ve 8 yıl boyunca partide kaldı. Daha sonra ise partinin amacından saptığını ve niteliğini kaybettiğini belirterek TİP’ten ayrıldı.
Yaşar Kemal, 1974 yılında Türkiye Yazarlar Sendikası’nın Kuruluş Kurulu’na seçildi. Ayrıca 1989’da daha önce 80 darbesinde kapatılan Türk PEN Kulübü’nün yeniden açılmasında büyük rol oynadı. Aynı yıl Demirciler Çarşısı Cinayeti adlı romanı ile Madralı Roman Ödülü’nü kazandı.
Yaşar Kemal, 1977 yılında Fransa’da Yer Demir Gök Bakır romanı ile Yılın En İyi Yabancı Romanı Ödülü’ne layık görüldü. Hem yurt içinde hem de yurt dışında büyük başarı yakaladı. Yaşar Kemal, Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterilen ilk Türk oldu. Aldığı Fransa Légion d’Honneur nişanı ile Türkiye Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü, en önemlileri oldu.
Edebiyatımızın unutulmaz isimlerinden olan Yaşar Kemal, 4 Ocak 2015’te solunum yetmezliği nedeniyle İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Hastanesi’ne kaldırıldı. 28 Şubat 2015’te 92 yaşındayken yoğun bakımda olduğu hastanede vefat etti. 2 Mart’ta düzenlenen cenaze töreniyle Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Yaşar Kemal’in edebi kişiliği
Düzenli bir eğitim hayatı olmamasına karşın kendini yetiştirmeyi bilen Yaşar Kemal’in onlarca eseri vardır. Şiirden romana, derlemeden söyleşiye, oyundan öyküye varana kadar pek çok edebi türde eser vermiştir. Olağanüstü gözlem yeteneği ile hem doğayı hem de insanları kusursuz biçimde anlatmıştır. Hem Çukurova’nın hem de Anadolu’nun farklı bölgelerini tanıması eserlerine renk katmıştır. Ezilen halkın sorunları, köylülerin hayatları, işçilerle toprak ağaları arasındaki ilişkiler, kan davaları ve sömürülen insanlar Yaşar Kemal’in temel konuları olmuştur.
Eserlerinde; ağıtlar, tekerlemeler, halk söyleyişleri, destanlar, efsaneler ve türkülerden faydalanmıştır. Üslubu şiirsel olarak nitelendirilmiştir. Yaşar Kemal, zengin kelime dağarcığı ve canlı tasvirlerdeki yeteneğiyle de tanınır.
Bazı eserlerinde de röportaj tekniğini kullanmıştır. 39 farklı dilde yayımlanmış kitaplarıyla dünya edebiyatı için de önemli bir yeri vardır. İnce Memed, Sarı Sıcak, Yer Demir Gök Bakır ve diğer eserleriyle Türk edebiyatına büyük katkıda bulunmuştur.
Bu yazımızda Türk edebiyatının usta isimlerinden olan Yaşar Kemal Kimdir? sorusuna yanıt aradık. Ödev ve projelerinizde kullanabilirsiniz. Bu ve bunun gibi paylaşımlarımızdan haberdar olmak için sizde buraya tıklayarak facebook sayfamızı beğenebilirsiniz. Unutmayın Egitimarsivi.net her zaman yanınızda.